środa, 20 sierpnia 2014

Bieg Katorżnika czyli jak taplałam się w błocie


No i bach! Ostatnio podjęłam dwie ważne decyzje związane z bieganiem. Jedną przemyślaną bardzo gruntownie, drugą absolutnie spontanicznie, w ciągu trzech sekund. Pierwsza to rezygnacja z tegorocznego udziału w biegu na 66 km na Festiwalu Biegowym w Krynicy. Druga to wzięcie udziału w Biegu Katorżnika.

Może najpierw o rezygnacji. Ultramaraton chodzi za mną od dłuższego czasu, a w tle głowy gdzieś się przewija Bieg Granią Tatr. Stąd Krynica. Ale przyznaję, że ostatnio bieganie, nawet na 10 km sprawia mi sporą trudność, zebrać się jest mi strasznie ciężko i mimo, że biegam trzy razy w tygodniu, dystanse nie są za długie. Podbiegów nie lubię i mi ewidentnie nie leżą, więc z uporem maniaka wybieram też trasy pod górę. A podczas wyjazdu służbowego w okolice Gorlic postanowiłam wykorzystać teren i potrenować podbiegi. I przyznaję – nie wyrabiam. Wybierając się na zielony szlak w Magurskim Parku Narodowym miałam ambicję biec  4 minuty i minutę maszerować . Bardzo szybko zmieniłam kolejność na minutę biegu i 4 minuty marszu, a po kilometrze myślałam, że dostanę zawału. Wiem, nie powinnam zaczynać od forsownego startu, nie wspominam o bieganiu w samo południe przy niemal 30 stopniach, ale niestety biegi w takich warunkach się zdarzają, więc i trening w takich warunkach jest potrzebny. Podsumowując – jeżeli przy niecałych 5 km biegania pod górę nie wyrabiam wydolnościowo, a co gorsza – nawala mi kręgosłup lędźwiowy, to znaczy, że nie jestem przygotowana. Przy całej mojej skłonności do brawury więc postanowiłam odpuścić w tym roku i przedefiniować swój trening. Zainwestować w kijki. I zrobić sobie najpierw ultra po płaskim, zanim nauczę się biegać po górach.
 

Nie wiem czemu, ale być może sfrustrowana odłożeniem planów przyjęłam natomiast bez wahania propozycję koleżanki udziału… w Biegu Katorżnika. Koleżanka szukała kogoś do drużyny, bo start był zorganizowany, a czwarta uczestniczka odpadła. Nie zastanawiałam się nawet trzy sekundy, tym bardziej, że bieg dostałam all inclusive – z dojazdem, opłaconym startem, wyżywieniem i zakwaterowaniem. Mętnie wiedziałam, czym jest Katorżnik – a, taki bieg po chaszczach i błocie. I w ten sposób na dwa tygodnie przed biegiem znalazłam się w drużynie startującej – jak potem sobie wyczytałam – w jednym z najcięższych biegów terenowych.

Szczerze wam powiem, że gdybym zdawała sobie bardziej sprawę z tego, jak wygląda Katorżnik, to bym się nie zdecydowała na udział. Co prawda podczas samego biegu ani przez chwilę nie przemknęło mi przez głowę żeby się poddać, nie miałam też fazy takiej jak na maratonie „tu się położę i tak będę leżeć”, ale w trakcie było momentami okropnie. Przerażenie zaczęło mnie trzepać dopiero w niedzielę po biegu, jak nie mogłam spać ze strachu, bo cały czas mi się wydawało, że wpadam w wodę. Tym bardziej nie wiem, jak udało mi się pokonać pierwsze kilometry, które były w wodzie, momentami zakrywającej głowy najwyższych zawodników (ja, przypominam, mam 157 cm wzrostu. Pływać, żeby było śmiesznie, nie umiem). Żeby była jasność – zapytałam koleżankę, czy trzeba umieć pływać. Odpowiedziała że nie, że można wodę spokojnie przejść nie mocząc włosów. Nie wzięła pod uwagę, że trasę ciut zmieniono, polało trochę deszczem i sru!

No dobra – przerażona zrobiłam się już dzień przed biegiem, na miejscu, jak zobaczyłam zawodników. Wielkie, przypakowane chłopiska, żołnierze, komandosi, policjanci… Zaczęłam szczękać zębami , mam nadzieję, że otoczenie nie widziało, a gorzej było rano, gdy zobaczyłam start pierwszej grupy. Katorżnik zaczyna się bowiem od mojego koszmaru, czyli skoku do wody. I to trzeba skakać szybko, bo za tobą jest tłum ludzi, którzy cię zaraz zepchną. A jak staniesz za wszystkimi, to będziesz musiała pokonywać wodę sama, a już zdążyłam zauważyć, że ten pierwszy kilometr przez jezioro, wzdłuż linii trzcin pokonuje się grupą. Jeden zawodnik trzyma ręce innym na barkach i tak ni to płyną, ni przepychają się przez błoto. To była moja nadzieja i dlatego wystartowałam jak z pieprzem. Udało się, z pomocą koleżanki z drużyny, która mnie złapała jak się poślizgnęłam i panów dookoła, którzy mimo pośpiechu dbali o to, żebym się nie ześlizgnęła pod wodę.

 


Od razu chciałam zauważyć, że Katorżnik, przy całych swoich trudnych warunkach jest najbardziej dżentelmeńską imprezą w jakiej zdarzyło mi się brać udział. Jeden pomaga drugiemu, i nie tylko panowie paniom, ale i panie panom i w ogóle wszyscy wszystkim. Gdy szliśmy przez trzciny, głębokie rowy melioracyjne i bagienko, ten, który szedł z przodu, podawał rękę tym, którzy idą z tyłu. Ci z tyłu z kolei popychali tych z przodu, gdy trzeba było wdrapać się na wysoki śliski brzeg. Z czułością wspominam niemieckiego zawodnika, którego po wyjściu z trzcin, kiedy było trzeba przepłynąć kawałek jeziora, poprosiłam o pomoc. Kazał mi tylko się złapać i przeholował do pomostu. Na który, swoją drogą, te kilka metrów trzeba się było wdrapać po linie. Bardzo byłam z siebie dumna, że mi się to udało bo pamiętam jak jeszcze rok temu, po wszystkich moich kontuzjach z barkami w roli głównej miałam poważne problemy ze zrobieniem zwykłej pompki. To znaczy, że plan treningowy wdrożony przez trenerkę nad trenerkami, Franię, zdał egzamin J
 

Na czym polega Katorżnik? Mimo słowa „bieg” w nazwie bieganie tu jest niewiele. A jak już było to czułam się szczęśliwa jak prosię w deszcz. Głównie brodziłam w rowach melioracyjnych, w brudnej wodzie sięgającej nawet do pasa, obijając się o znajdujące się w wodzie korzenie, kamienie i konary. Wyrywałam nogi z błota albo na czworaka wyłaziłam na błotniste brzegi. Nie zdobyłam się na to, żeby do tej wody czy błota skakać z brzegu, jak to robili ci najszybsi, za bardzo się bałam tego, co w tej wodzie może być, po prostu siadałam na brzegu i zsuwałam na czterech literach. Było zimno, nogi w pewnym momencie straciły czucie, może to i dobrze bo przestałam czuć te wszystkie zadrapania i siniaki, a ich kolekcję zgromadziłam sporą. Przestałam się bać pijawek i innych zwierzątek (za to one mnie chyba się bały, bo nie zaliczyłam ani jednej). Źle mi się zrobiło mniej więcej w połowie dystansu, kiedy zostałam sama – nikogo przede mną, nikogo za mną. Nie wiedziałam, czy się zgubiłam, czy jestem ostatnia… A jak w pewnym momencie zawisłam na konarze przecinającym bagno, bo cholerne trzęsawisko nie chciało mi wypuścić drugiej nogi to pomyślałam, że chyba tu jednak zostanę. Potem jednak chyba zaliczyłam tzw. wkurw, bo jakoś udało mi się tę nogę wyszarpnąć  i nawet przyspieszyłam.

Wbrew pozorom, były i zabawne momenty. Gdy tak lazłam sama przez rowy widziałam, że niektórzy sobie skracali drogę i uprzyjemniali życie biegnąc brzegiem, o czym świadczyła wydeptana ścieżka. Odczułam pokusę, przyznaję. A potem sobie pomyślałam „chciałaś się taplać w błocie to się teraz taplaj uczciwie i ciesz każdą minutą” J Pełzłam też w pewnym momencie przez obrzydliwą, oślizgłą i pełną śmierdzącego szlamu rurę. Gdyby była na początku, pewnie bym do niej nie wlazła, a tak było mi wszystko jedno. Wyobraziłam sobie w tym momencie koleżankę, która się brzydzi nawet wejść do morza – ją w tej rurze – i dostałam autentycznej głupawki. Ludzie, którzy stali po drugiej stronie rury zobaczyli mnie wypełzającą i płaczącą ze śmiechu. Miny widzów – bezcenne. Wypełzałam też z trzęsawiska i udało mi się chwycić drzewa na brzegu. Niestety chłopak za mną się poślizgnął i żeby się nie zsunąć, złapał mnie za pupę. Grzecznie przeprosił, co ja skwitowałam radosnym „nie szkodzi, proszę częściej”.

Przed metą czekała jeszcze jakaś ciemna piwnica, zbita byle jak z bali drabina, ale już w ogóle zapomniałam, że mam lęk wysokości – i parę atrakcji typu czołganie się przez drut kolczasty i takie tam. A na mecie – kilkukilogramowy medal w kształcie podkowy i uściski kolegów z drużyny. I myśl – o ja cię!! Zrobiłam to! Na dodatek w 3 godz. i 9 minut. Na sporo ponad godzinę przed dwiema pozostałymi koleżankami z drużyny. Dla których to nie był pierwszy udział w Katorżniku.

Jestem z siebie dumna? Jestem. Dopiero w niedzielę, jak opuściła mnie już adrenalina doszło do mnie, z iloma swoimi lękami musiałam sobie dać radę. Woda, strach przed tym, że nie widzę, co mam pod nogami, pijawki i robale, lęk wysokości. Przyznam, że nawet w trakcie nie myślałam o tym, że się boję, refleksja przyszła znacznie później. Razem, oczywiście, z chęcią powtórzenia wyzwania. I żelaznym postanowieniem, że do przyszłego roku muszę nauczyć się pływać.


Z rzeczy technicznych – biegłam w zwykłej, czarnej, bawełnianej koszulce z jaskraworóżowym napisem „Stara Rura” – wzięłam ją specjalnie z myślą, że może nie będzie lepiej, ale na pewno śmieszniej. I było, bo koszulka budziła powszechny entuzjazm. Dłonie uratowały mi rękawiczki ogrodnicze, bez rękawiczek miałabym dwa befsztyki tatarskie. No i wielką niespodziankę sprawiły mi buty. Na straty przeznaczyłam Nike freeruny, bo mi źle robią przy bieganiu na długie dystanse. Buciki sprawiły się pierwsza klasa – lekkie jak powietrze, z podeszwą, która gnie się w każdą stronę i bardzo dobrze sprawdza się przy wspinaniu na nierównym terenie ze względu na przyczepność. A co ważniejsze – po ostatniej kąpieli w jeziorze freeruny wyszły w nieskalanym fluorescencyjnym różu J Wrzucone po biegu do pralki wyglądają niemal jak nówki J

 

poniedziałek, 7 lipca 2014

Powód do dumy


Będzie z grubej rury – jesteście aroganccy? Ja jestem. A na pewno bywam. Ostatnio to u siebie zauważyłam i zrobiło mi się wstyd.

A o co chodzi? Oczywiście o bieganie. W moim przypadku chodzi o dystans, ale w grę może wchodzić dystans czy czas czy liczba zdobytych medali – cokolwiek, przez co zaczynasz patrzeć pobłażliwie i z góry na tych, którzy biegają mniej czy wolniej. Kiedyś czytałam żartobliwą listę tego, po czym poznać biegacza. Jednym ze zdań było: używa słów „tylko” i „10 km” w jednym zdaniu. Obśmiałam się z tego jak norka, bo oczywiście zauważyłam u siebie też taką tendencję. Ale ostatnio uświadomiłam sobie, jakie to bardzo aroganckie właśnie. A co jak co, ale osób z nadętym ego naoglądałam się już wystarczająco w swoim życiu i nie mam ochoty dołączać do tego grona.  Dlatego jak ktoś mnie usłyszy mówiącą „to tylko 5 km” albo, nie daj boże „to przecież krótki dystans” to ma moje pozwolenie, żeby dać mi w łeb.

Co mnie skłoniło do takich przemyśleń? Parę razy ostatnio miałam okazję uczestniczyć w biegach na dystansach, na których zwykle nie biegam. 4,5 km w Puszczy Niepołomickiej w ramach akcji Polska Biega, impreza stricte rodzinna i dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z bieganiem. Interrun w Krakowie, na 5 i 10 km, gdzie tym razem kibicowałam. I bieg „W pogoni za żubrem” znowu w Niepołomicach, na 8 i 15 km. W „Polska biega” biegłyśmy z koleżanką i jej córką, w tempie dziecka, wolniejszym niż nasze zwykłe i ze zdumieniem zobaczyłam, że te 4,5 km to dla niektórych strasznie dużo. A tempo joggingu, przy którym my swobodnie rozmawiałyśmy, to dla nich za szybko. I gdy próbował nas wyprzedzić młody facet o słusznej tuszy, sapiący jak lokomotywa – ambitny strasznie i równie mocno zmęczony -zapytałam siebie po raz pierwszy, czy te jego 4 km nie są ważniejsze niż moje maratony. Po raz drugi zadałam sobie to samo pytanie stojąc tuż przed metą Interrun, jak widziałam ludzi kończących bieg na 5 km. Czerwonych, zziajanych, wykończonych, czasem ze łzami w oczach walczących o te ostatnie metry. Zaimponowała mi ich walka i też się tam troszeczkę popłakałam, na szczęście byłam w ciemnych okularach i nikt nie widział. Z kolei przed startem w „Żubrze” stała obok mnie dziewczyna, która biegła na 8 kilometrów i głośno, mocno z siebie dumna opowiadała innej, debiutującej, że to już jej drugi maraton. „Halo, halo” – miałam ochotę zawołać „maraton, proszę pani, to 42 km z kawałkiem i żadnego innego dystansu nie masz prawa tak nazywać”. A może jeszcze potem ta pani powie, że jest maratończykiem?

I wtedy po raz trzeci do mnie dotarło, że powinnam się mocno stuknąć w głowę. Bo nie chodzi przecież o to, jak daleko czy jak szybko biegniemy – ważniejsze jest, ile to nas kosztuje i w jakim stylu to robimy. Jeśli ta dziewczyna z Żubra po tych 8 kilometrach powtarza sobie jak mantrę, że „przysięgam, to ostatni raz”, jeśli palą ją płuca i mięśnie i jeśli mimo to biegnie dalej aż do mety to ma wszelkie prawo do dumy. Chłopak, który wypruł obok mnie potrącając i przewracając innego biegacza (nawet się nie obejrzał) może i zrobił życiówkę. Ale czy powinien być z tego dumny? Mocno wątpię. Powodem do domy nie jest pokonywanie kilometrów czy sekund, ale pokonywanie siebie. Tak myślę.
 

 

 

 

wtorek, 17 czerwca 2014

Radujmy się!


Od ostatniego wpisu minął miesiąc i dwa biegi zorganizowane. Jeden rodzinny, na dystansie 4,5 km, towarzyski, łatwy i przyjemny i drugi wręcz odwrotnie. Trudny, według zaawansowanych biegaczy jeden z trudniejszych w Polsce – Półmaraton Jurajski. Trasa bardzo wymagająca, składająca się głównie z przewyższeń, na dodatek pogoda dodała swoje, bo zaczynaliśmy bieg przy 28 stopniach, w pełnym słońcu. I powiem tak – tym razem zapisałam się na Jurajski sama, z pełną świadomością tego, jak będzie wyglądać trasa i bez biegnącej obok Izki, którą mogłabym obsobaczyć za pomysł wzięcia udziału w biegu. Rano, jak usłyszałam prognozę pogody, przeżyłam chwilę słabości – że przecież nie muszę, że może by dać sobie spokój, masakra to przecież będzie. Ale pojechałam i wiecie co? Było fantastycznie, chociaż tak do 3. kilometra myślałam, że będę umierać. Robiło mi się słabo, widziałam mroczki przed oczami, nie mogłam złapać oddechu. Myślałam – tak szczerze, z ręką na sercu – że doczołgam się jakoś do najbliższej patrolującej karetki i tam sobie zemdleję. Tak właśnie – zemdleję, nie zrezygnuję. Bo zrezygnować to wstyd, nie poddajemy się, nie, nie! A jakbym tak sobie zemdlała, wdzięcznie się osunęła na asfalt, to byłabym kryta i w ogóle zemdleć każdemu się może przytrafić, nawet najsilniejszym… Nieprawdopodobne, jakie procesy zachodzą w mózgu zmęczonego biegacza, jakie wymówki i usprawiedliwienia podsuwa nam nasz własny mózg, żeby tylko wrócić do własnej strefy komfortu. Na szczęście te rozmowy z własnym mózgiem przedłużałam i przedłużałam. Najpierw do pierwszego pojnika, potem do 8. kilometra, kiedy to wpadłam w strumień wody trzymany przez pewnego pana i przysięgam! Anielskie skrzydła nad nim łopotały, mimo łysinki, wydatnego brzuszka i powyciąganego podkoszulka nieokreślonego koloru. Mam zresztą wrażenie, że nawet go o bycie aniołem posądziłam na głos. Podobnie jak drugiego anioła, stojącego na kilometrze 13. Anioł ten był jeszcze starszy niż poprzedni, jeszcze bardziej łysy, siwy i szczerbaty, ale miał na stoliczku turystycznym ustawione wielkie, plastikowe butle z lodowatą wodą, które mu co i rusz donoszono z domu. Każdy z nas brał grzecznie kilka łyków, odstawiał butlę i dziękował, anioł się szczerbato i milcząco uśmiechał, a nikomu nie przyszło do głowy krzywić się na jakieś braki w higienie i że tak tę butelkę plastikową z ust do ust sobie podajemy. I od stoliczka szczerbatego anioła zaczęło mi się robić fajnie. Może dlatego, że patrzenie na ekran Grześka zarzuciłam już na początku i czniało mnie serdecznie, w jakim tempie biegnę i w jakim czasie bieg skończę. Dlatego, że słowa „nienawidzę tej góry” mamrotaliśmy sobie w trójkę z kompletnie obcymi biegaczami, dlatego, że coraz swobodniej mi przychodziło uśmiechanie się do kibiców i uwaga – rozmowy na trasie! Pana idącego z dziecinnym wózkiem poprosiłam o pożyczenie parasolki , a on z uśmiechem zaczął tę parasolkę odkręcać. Z druhami z OSP, którzy rozdawali butelki mineralnej podzieliłam się opinią, że „czysta munduru nie plami” i zostałam strażaczką, zanim jeszcze odbiegłam 20 metrów. Z innymi biegaczami obiecywaliśmy sobie zimnego browara na mecie, a grupę chłopaków na 18. kilometrze zmotywowałam okrzykiem „jeszcze trzy jebane kilometry i meta!”. Dostałam brawa a jeden, który znalazł mnie już za metą, wyznał, że próbował mnie gonić i choć nie dogonił, to dodałam mu siły.

Wiecie co? Nie zrobiłam szaleńczego czasu na tym biegu. Porównywalny z zeszłym rokiem, 2 godziny 19 minut, żeby była jasność. ALE MIAŁAM ZAJEBISTĄ FRAJDĘ JAK BIEGŁAM.  Radość była nie z tego, że przekroczę czy przekroczyłam metę, ale z tego, że biegnę. I to w towarzystwie podobnych wariatów.

Przypomniał mi się, jak inna moja biegowa koleżanka zapytała mnie kiedyś, czy bieganie sprawia mi przyjemność. Bo jej nie. Ona chce tylko ćwiczyć do maratonu i jakby go nie miała w planach to na pewno by tyle nie biegała. No więc tak, sprawia. Ogromną. Trochę o tej radości zapomniałam, jak się zafiksowałam na robieniu korony maratonów, ale odezwała się ponownie na Cracovii. Kiedy nic nie musiałam, kiedy się po prostu bawiłam tym, że biegnę. I tak – tym, że jestem uchetana jak wół. Z tej radości wynika właśnie to, że nie patrzę na pomiary czasu, nie silę się na jakieś wyniki. Jeśli dla kogoś czas jest ważny i chce być coraz szybszy – jest to jego wybór i jego motywacja. Dla mnie chyba priorytetem w tym momencie jest to, żeby tą cholerną Rudawę czy kolejny maraton przebiec z uśmiechem na paszczy.

I pozdrawiam wszystkie anioły w okolicach Rudawy!
 

wtorek, 20 maja 2014

Przysięgam, nigdy więcej!



Od mojego ostatniego wpisu minęło trochę czasu i...dwa maratony. Pierwszy w Dębnie – bardzo ciężki z przyczyn fizjologiczno – psychicznych. I następny, przebiegnięty w 6 tygodni później, dla rozrywki, w świetnym humorze, z uśmiechem na paszczy i absolutnym szczęściem. Dwa biegi, podczas których znowu sobie przewartościowałam wszystko i pomiędzy którymi musiałam znaleźć odpowiedź na pytanie: czy chcę jeszcze biegać maratony czy nie?

Dębno przebiegłam TYLKO i wyłącznie dlatego, że kończyłam nim Koronę Maratonów Polskich. Byłam w bardzo kiepskiej kondycji fizycznej – na miesiąc przed się rozchorowałam i dwa tygodnie spędziłam na antybiotykach, leżąc w łóżku i nie rozmawiając z nikim, bo odjęło mi głos. Ledwo wstałam z łóżka, wsiadłam w samolot i pojechałam za granicę, na dwa seminaria aikido. Obce miejsca (no, powiedzmy nie tak bardzo), inne jedzenie, godziny zwiedzania i łażenia po miastach Katalonii i Andaluzji w temperaturze powyżej 30 stopni, ciężki trening aikido i bieganie, bo przecież maraton blisko. Wyłączyłam myślenie, że przecież jestem osłabiona po chorobie, że przecież się tak nie da wejść od razu w wysokie obroty – i robiłam 20 km biegu po czym szłam na kilka godzin tłuczenia się po macie. W efekcie wróciłam do Polski na tydzień przed Dębnem i padłam. Dosłownie. Ścięło mnie z nóg. Byłam w stanie tylko spać. Nie biegałam, nie chodziłam na siłownię  i pojechałam tak do Dębna. Koszmarnie słaba i zmęczona i na dodatek z limitem czasu 5 godzin i wiszącym jak miecz Damoklesa mi nad głową, że jak nie przebiegnę, to te kilka miesięcy pracy pójdą się paść. Pomogła mi rozmowa z przyjaciółką, Martą, którą sobie zresztą wspominałam w trakcie biegu: „A co się stanie jak nie dobiegnę? A co się stanie, jak nie zrobię tej korony? Wielokrotnie w ciągu tych kilku miesięcy przekroczyłam swoje ograniczenia, NIC NIKOMU NIE MUSZĘ UDOWADNIAĆ”. Pomogło, bo cały czas jednak czułam, że udowadniać muszę. Słowa Marty powtarzałam sobie na trasie, licząc kilometry i minuty do końca, często bliska płaczu. I dobiegłam!!! Na 8 minut przed limitem, robiąc czas tylko o 7 minut lepszy niż na swoim pierwszym maratonie. Ale w trakcie biegu, między na zmianę przekleństwami, błaganiem „jeszcze tylko następny kilometr” i obietnicami „przysięgam, to już ostatni twój maraton, nigdy więcej” robienie jakiegokolwiek czasu znajdowało się na szarym końcu moich priorytetów. 
Dębno. Łatwo nie było


No więc dobiegłam. Zdobyłam. Zostałam zweryfikowana, medal i dyplom zdobywczyni Korony Polskich Maratonów przyszedł pocztą ( wywołując zresztą fontannę łez) – I CO TERAZ? Biegać te maratony czy spełnić swoją obietnicę, że to był ostatni? Czy – mając w pamięci to, jak ciężko jest na trasie, będę w stanie na następnym znaleźć w sobie motywację aby dotrzeć do mety? Bo już wiem, nie muszę nic nikomu udowadniać. Swoje ograniczenia pokonałam. Ci, którzy twierdzą że te moje 4 godziny z grubym hakiem to nie jest bieganie a z takim czasem nie mogę się nazywać maratończykiem i tak będą tak myśleć, choćbym biegała na uszach. Więc po co? Bo...podczas tych kilku godzin do mnie dociera, co jest w życiu ważne. Dla mnie ważne, nie dla innych. Bo...jestem biegaczem samotnikiem. Im dłużej biegam sama, tym mniej lubię ludzi i świat. Bieganie w maratonie, kiedy wszystko mnie boli i muszę przełamać protest swojego ciała pokazuje mi, że ludzie są fajni a życie piękne. Nawet ci niefajni są fajni, bo dzięki nim można docenić resztę. Bo...jestem leniem i robiąc samodzielny trening nigdy nie zmęczę się tak bardzo, żeby osiągnąć stan świadomości, w którym osiągam to, co napisałam wyżej. No więc stanęłam ponownie na starcie, tym razem w rodzinnym mieście, Krakowie.

Biegłam bez wewnętrznego przymusu. Towarzysko, bo biegło mnóstwo znajomych i przyjaciół, bo inni znajomi i przyjaciele kibicowali na trasie. Oczywiście – w trakcie NIE BYŁO MIŁO. Tak od 30. kilometra. Głupie rzeczy wtedy człowiekowi pomagają. Obok trasy stała karetka, biegacza na noszach pakowali do środka. Przemknęło mi przez głowę „A jakbym tak zemdlała to nie musiałabym robić tych ostatnich kilometrów”. Kuszące. A potem, jak ostrogą: halo, halo, a medal? Najładniejszy jaki widziałam? I myśl o tym głupim kawałku wygrawerowanego metalu, który dostaje każdy, kto ukończy bieg, pociągnęła mnie dalej. Na 33. kilometrze stała koleżanka, Ola – ta sama, która mnie namówiła na robienie korony maratonów. Dała mi red bula i wodę i jej też przyrzekłam, że to mój ostatni maraton. Ale jak to? – zapytała Ola – a Medoc? Faktycznie, obiecałam jej wspólny bieg w Medoc. – No dobra, ale Medoc będzie naprawdę ostatni powiedziałam i sama z siebie się zaczęłam śmiać. Na 40. kilometrze stał znajomy strażak i robił mi zdjęcia – „już blisko” powiedział. Zaraz potem w słuchawkach zabrzmiało mi „Don’t stop mi now” Queen i jak sobie wyobraziłam siebie, ledwo powłóczącą nogami, śpiewającą „don’t stop me”, to tez nie wiedziałam, czy śmiać się, czy płakać.

No więc tak – dobiegłam. Czas 4:41. Kiepścizna, ktoś powie. O 11 minut lepiej niż Dębno przed 6 tygodniami. O minutę lepiej, niż Cracovia w zeszłym roku. Czy czas jest ważny? Dla mnie niekoniecznie. Ważne, że znowu się uchetałam jak orka, znowu przewartościowałam system i odkopałam olbrzymie pokłady radości. Czy przebiegnę następny maraton – zdecydowanie tak. Ciekawa jestem, czy nastąpi ten moment, kiedy w końcu całe te 42 kilometry przebiegnę z przyjemnością. Czy przystąpię do Biegu Siedmiu Dolin na 66 kilometrów we wrześniu tak jak sobie założyłam? Pewnie tak. Nawet, jeżeli miałabym nie przebiec – to choćby po to, żeby znowu się czegoś o sobie nauczyć.  

Cracovia. Radość z przyjaciółmi na mecie. I jak tu nie biegać?

piątek, 28 marca 2014

Dlaczego nie lubię biegaczy.


Tak, nie pomyliliście się. Nie lubię. Jak bardzo wiele osób. Podział na „biegających” i „tych, co nie biegają” robi się coraz wyraźniejszy i jest wprost proporcjonalny do popularności biegania. Mało tego – niechęć wobec „epatowania” bieganiem deklarują także osoby, które biegają. Czasem ta niechęć przeradza się wręcz w agresję. Dlaczego?

Jeszcze trzy lata temu nie biegałam – to pewnie już wiecie, jeśli śledzicie tego bloga. Na wszystkich obozach aikido wymigiwałam się od biegania, nawet trener się poddał. Inną sprawą jest, że nikt na tych obozach nie pokazywał, jak biegać, żeby unikać kontuzji czy dyskomfortu. Mnie zniechęcał permanentny ból achillesów. Jak się okazało, dał się wyeliminować odpowiednimi ćwiczeniami i obuwiem, ale do tego doszłam znacznie później, przy pomocy lepiej w tych sprawach obeznanych specjalistów. Nie w tym rzecz jednak. Gdy nie biegałam, ci, którzy biegali, wyrażali swoją niechęć i dezaprobatę. Nie dziwię się – oni zapylali o 6 rano, ja smacznie spałam. Nie mogłam więc zrozumieć, dlaczego, gdy zaczęłam biegać, dezaprobata tych osób wzrosła. „Halo” – miałam ochotę powiedzieć –„ w końcu robię to, co chcieliście, żebym robiła. O co kaman?”. Na pewno nie spodziewałam się szyderstw i tego, że niektórzy się obrażą – inaczej tego focha nie potrafię nazwać. Zwłaszcza gdy przebiegłam swój pierwszy maraton. Im częściej biegałam, im dłuższe dystanse pokonywałam, tym niechęć była większa. Nie wszystkich – byłabym niesprawiedliwa – ale zadziwiająco wielkiej grupy osób. Mieli mi za złe rozmowy o bieganiu, wrzucanie na FB przebiegniętego kilometrażu czy zdjęć. Uwagi w stylu „nigdy nie będę biegać” – przesyłane mi przekazywane niezależnie od temu rozmowy były na porządku dziennym. Tak samo jak nieprzyjemne uwagi, że nie mam prawa chwalić się tym, co osiągnęłam, bo nic nie osiągnęłam. Tu też – im bardziej zaawansowane było to bieganie, tym reakcja „znajomych” ostrzejsza. Miałam ochotę zacząć krzyczeć – to ile kilometrów muszę przebiec? I w jakim tempie? Żeby mieć, do cholery, prawo upublicznić swoje zdjęcia z biegu? I wreszcie doszłam do wniosku, że nie w tym rzecz co robię, bo choćbym się zajechała, i tak znajdą się niezadowoleni czy krytykujący. Zirytowana przeprowadziłam parę ostrych rozmów, liczba moich znajomych się zmniejszyła znacząco. Ja rozmowy o bieganiu ograniczyłam do najbliższych świrusów, zapalonych tak jak ja. Zdjęcia i meldunki wrzucam dalej – bo mnie to motywuje. Jeśli ktoś ma problem z oglądaniem tego – to jest to jego problem, nie mój. Może mnie na portalach społecznościowych zablokować, usunąć czy ograniczyć widoczność moich postów.
 

Oczywiście, zaczęłam się zastanawiać, co jest przyczyną takiej postawy (poza moim wrednym charakterem, oczywiście). Zazdrość? Głupie. Nikomu nie zakazuję biegać. Cieszę się ze swoich osiągnięć w każdej dziedzinie, zwłaszcza jeśli są okupione dużym wysiłkiem. Nikogo też do biegania nie zmuszam.

A potem się poważnie zastanowiłam nad sobą. Bo ja też nie lubię biegaczy. Nie lubię tych, którzy robią maraton poniżej 4 godzin. Nie lubię tych, którzy swobodnie biegają w tempie 12 km na godzinę. Jak moja przyjaciółka, namówiona przeze mnie do biegania, swój pierwszy półmaraton przebiegła dwie minuty lepiej niż ja, trenując zaledwie 3 miesiące – oj, jak bardzo jej nie lubiłam!!! Mamy takie wyzwanie, polegające na przebiegnięciu 100 km w miesiąc, kolega zrobił połowę w dwa pierwsze dni. Też poczułam serdeczną niechęć. A dlaczego? BO JA TEŻ BYM TAK CHCIAŁA. Tak, jestem zazdrosna jak fix. Bo oni mają lepsze warunki i im lepiej wychodzi, a ja się muszę namęczyć, żeby osiągnąć to co mam. Im przychodzi bez wysiłku a ja tu umieram i dalej jestem w tyle.

Ale zaraz, zaraz. Czy aby na pewno dałam z siebie 100 procent? Czy solidnie się przygotowywałam czy raczej na zasadzie „jakoś to będzie?” Wyprułam żyły na tych ostatnich metrach czy machnęłam ręką? I jakoś zawsze tak wychodzi, że to nie było 100 procent. Że zawsze mogłam więcej, mocniej, solidniej. I moja zazdrość i niechęć bynajmniej nie jest spowodowana tym, co zrobił ktoś inny. ZAWSZE JEST SPOWODOWANA TYM, CZEGO NIE ZROBIŁAM JA SAMA. I moja złość mnie motywuje.

Więc teraz się już nie irytuję na tych, którzy reagują agresją na moje bieganie. Tym, którzy biegają, życzę satysfakcji z treningu i tego, by złość na mnie przekuła się w lepszy wynik. Tym, którzy tego nie robią, a najwyraźniej by chcieli – znajdźcie swoją pasję. Albo patrzcie na moje plecy.

poniedziałek, 17 lutego 2014

Gdy w życiu zderzysz się ze ścianą

Zbliża się kwiecień i kolejny maraton. Ostatni w wyzwaniu, ostatni potrzebny do zdobycia korony polskich maratonów. Ale czy ostatni w ogóle? Nie sądzę. Raczej będę chciała zwiększyć wyzwanie i podejść do dystansu ultramaratońskiego, na początek pewnie 66 km. Zastanawiacie się dlaczego – bo też i moje bieganie zaczyna wyrastać ponad sportowe hobby, a przybiera postać z tych, co to ludzie kręcą sobie kółko przy skroni. Znaczy – świr. Sama się zastanawiałam. Długo i wielokrotnie, bo co jak co, ale długie dystanse sprzyjają refleksji.
Dlaczego w ogóle zaczęłam biegać maratony? Pierwszy był prosty jak barszcz – namówiła mnie koleżanka. Absolutnie nie wiedziałam, na co się piszę, ale pobiegłam dla towarzystwa. Na 25. kilometrze złapałam kontuzję. Wtedy wydawało mi się, że wykluczającą dalszy bieg. Teraz nie jestem już taka pewna. Bolało, owszem, nie mogłam ruszać nogą – ale czy to wykluczało dalszy bieg? Na tamtym etapie mojej motywacji – tak. Na etapie, na którym jestem obecnie pewnie dociągnęłabym do końca. Bo jedno, czego się nauczyłam, biegając to to, że maratonu nie biegniesz ciałem. Biegniesz go sercem i głową. Widzieliśmy podobną rzecz wszyscy, gdy Justyna Kowalczyk zdobyła swój złoty medal, biegnąc na 10 km ze złamaną stopą. Wszystkim niedowiarkom, którzy kręcą nosem „nie wiadomo, jak z tą złamaną stopą było” powiem – jest taka granica determinacji, że ból się nie liczy. Jeśli poświęcasz czemuś kilka lat, podporządkowujesz życie swoje i ważnych dla siebie osób, pokonujesz ból i zmęczenie to nie zrezygnujesz tylko z powodu złamanej stopy. I wierzcie mi – nie chodzi o kasę, jaką Kowalczyk zarabia.
Ja tego swojego pierwszego maratonu nie przebiegłam. Niezależnie od przyczyn – nie dałam rady. Gorycz klęski była ogromna. Dół psychiczny jeszcze większy. Taki, że nie chcę poczuć nic podobnego nigdy w życiu. Czułam, że nie nadaję się do niczego i że można mnie wyrzucić na śmietnik. Że wszystkie życiowe porażki są uzasadnione, bo przecież..patrz jak wyżej. I wtedy postanowiłam, że ja wszystkim jeszcze pokażę. Pomógł kolega rehabilitant i za trzy miesiące ponownie stanęłam na starcie. Miałam motywację dodatkową, osobistą, nie sportową. Pomyślałam sobie, że jak uda mi się pokonać ten cholerny maraton, to i to drugie mi się uda…Ostatnie 6 kilometrów biegu pokonałam z zaciśniętymi zębami i jednym zdaniem w głowie „choćbym się miała kurwa czołgać, to dotrwam do mety”. Udało się. Linię mety mijałam płacząc i śmiejąc się jednocześnie. I wiecie co? Tę drugą rzecz również udało mi się zrobić. Okazało się, że wystarczy spróbować i wcale nie było to tak trudne i nieosiągalne jak mi się wydawało.  I na całą resztę swojego życia też zaczęłam tak patrzeć – jeśli bardzo tego chcesz, to wystarczy zacisnąć zęby i iść do przodu. Może powoli, może właśnie ze łzami w oczach, może pokonując ból i rezygnując z innych rzeczy, ale da się. W ostatnim Newsweeku przeczytałam wywiad z lekarzem naszej kadry olimpijskiej, Robertem Śmigielskim – i znalazłam to samo. „Ktoś dochodzi do ściany w życiu prywatnym, wydaje mu się, że nic się nie da. A gdy pokonuje w sporcie kolejne bariery, to sam widzi, że się da: pół roku temu nie mogłeś złamać 50 minut na 10 km, a teraz możesz. To zależy od ciebie. Możesz pokonać każdą przeciwność losu, wszystko jest w twoich rękach”. Ta determinacja wydaje się nawet momentami autodestrukcyjna, bo przecież trzeba bardzo nienawidzieć siebie, żeby tak się katować, przekraczać granice możliwości własnego organizmu – czyż nie?
I tu dochodzimy do najważniejszego – co trzeba mieć w głowie, żeby się tak męczyć? To samo, co mają ci, którzy chleją wódę i ćpają – niedobór. Uczuć, pewności siebie, bliskości. Albo nadmiar emocji czy kompleksów. Bieganie, w ogóle sport wymagający wykraczania poza swoją strefę komfortu jest ekwiwalentem, lekarstwem i sposobem na zapomnienie.  „Zdecydowałam wtedy, że lekarstwem na moją niemoc będzie pogoń za wyrafinowanym, ekstremalnym marzeniem wymagającym totalnego przekonania i pasji. Marzeniem tak wielkim, że nie mogłabym go spełnić bez absolutnego przekonania o jego słuszności ”– mówi w jednym z wywiadów Diana Nyad. To ta kobieta, która jako 64-latka przepłynęła z Kuby na Florydę. 177 km. Jednym ciągiem. Jako pierwszy człowiek. Udało jej się to po kilku nieudanych próbach. A czym była ta niemoc? Traumą po tym, że Diana była molestowana jako dziecko. Inaczej zawodniczka nie była sobie w stanie z tym poradzić. 177 km w wodzie było odpowiednim lekarstwem.
Nie twierdzę, że wszyscy biegacze długodystansowi byli molestowani w dzieciństwie. Ale większość z nich, zwłaszcza tych, którzy biegają amatorsko, w ten sposób radzi sobie z rzeczywistością. Rzeczywistością, która inaczej przerasta i przytłacza. Na longu, kiedy boli cię już każdy mięsień i czujesz każdy oddech wszystko zaczyna nabierać odpowiednich proporcji i właściwego znaczenia. Smutek przestaje być nieznośny, gniew zaślepiający, agresja znika. Śmiało można powiedzieć, że bieganie jest terapią – może tylko nieco tańszą i nieco bardziej męczącą niż ta u psychoterapeuty.
 

 

wtorek, 28 stycznia 2014

Dlaczego lubię biegać zimą


Moje ostatnie bieganie wyglądało tak:

1.      Spojrzenie przez okno: słońce, śnieg, -9. „Eee, może by nie wychodzić? Zimno, biegałam wczoraj, bolą mnie nogi, znowu trzeba na siebie tyyyyyle zakładać”

2.      No dobra. Ale króciutko, naprawdę.

3.      (Już na zewnątrz) O, cieplej niż wczoraj! Nie pizga złem! No to do zalewu i z powrotem (6 km).

4.      Po 340 metrach (pierwsze czerwone światło): „ciut ciężko się biega w tych zaspach…”

5.      Po 2,5 km: no dobra, to zrobię tylko pętelkę dookoła zalewu i zaraz wracam.

6.      Po 7 km i dwóch pętelkach przez zaspy nieskażone ludzką stopą: „Ale (wdech) super (wydech) się biega (wdech) po tych (wydech) cholernych zaspach (zadyszka, 94 %hr max)

7.      Po 10 km, ślzgając się po lodzie (zdecydowanie potrzebuję nowych butów do biegania): chyba jednak nie zrobię dziś długiego wybiegania.

8.      11,2 km, jeszcze 340 metrów do domu: Chyba mam zawał.

9.      Pod klatką, na oczach zdumionych sąsiadów: Ale było zajebiście!!!

To moja trzecia biegowa zima i może dlatego, że swoją „karierę” biegową zaczęłam właśnie od tej pory roku, do biegania zimą mam olbrzymi sentyment. I uważam, że nic tak dobrze nie przygotuje do wiosennego sezonu jak przetrenowana zima. I to przetrenowana w terenie, nie na bieżni, nie nie!

Tak naprawdę są tylko dwie rzeczy, które odstraszają od zimowego biegania. Ale waga tych argumentów jest niebagatelna. Po pierwsze – temperatura. Gdy człowiek wychodząc w kożuchu, owinięty trzema szalikami, w kozakach i futrzanej czapce i tak trzęsie się z zimna, nawet nie chce sobie wyobrażać wychodzenia tylko w biegowych ciuchach i adidaskach. Po drugie – lód, ślisko albo śnieg, zaspy, niestabilne podłoże…niebezpiecznie i łatwiej o kontuzje. W Krakowie dochodzi powód trzeci, czyli zanieczyszczenie powietrza spowodowane paleniem w okolicznych piecach różnymi syfami. A jednak wciąż uważam, że zimą biegać należy. Dlaczego?
 
 
 
 
Wbrew pozorom bieganie przy niskich temperaturach jest przyjemniejsze niż przy upałach. Przy współczesnej technologii używanej do tworzenia treningowych ciuchów wcale nie musisz zakładać na siebie ton odzieży, żeby czuć się komfortowo. Organizm się nie przegrzewa, nie odwadniam się po 10 km, biegnie mi się swobodnie i pewnie. Oczywiście jeśli zignoruję nieustanne lanie się z nosaJ Pierwszą swoją zimę przebiegałam w bawełnie i swetrze z owczej wełny i teraz nawet myślę o tym z sentymentem.
Po drugie – w terenie jest zdecydowanie mniej spacerowiczów/rolkarzy/rowerzystów, nawet biegaczy. Lubię samotne ścieżki, więc mnie to pasi, tylko ja i zamarznięty zalew.
Po trzecie – bieganie zimą to świetny trening siłowy. Właśnie przez to niestabilne podłoże, zapadanie się w śniegu, ślizganie, brodzenie po zaspach. To wszystko sprawia, że nie robisz rewelacyjnych czasów, ale za to wzmacniasz mięśnie nóg i pośladków. Brodzenie po zaspach wymaga większego wysiłku, więc robisz to na wyższym tętnie, ale za to potem, gdy wrócisz na „normalny” asfalt, będzie się biegło lekko i przyjemnie. I znacznie szybciej niż przed sezonem zimowym. Doświadczyłam tego zeszłej zimy, kiedy po sezonie brodzenia po kolana w śniegu pojechałam na pierwszy wiosenny półmaraton do Paryża i wykręciłam czas o 21 minut lepszy niż w ostatnim swoim biegu na tym samym dystansie.
Po czwarte – bieganie zimą sprawia nieziemską satysfakcję. Głównie spowodowaną tym, że pokonało się swojego lenia i wyszło z domu! Miny ludzi, których mijam – ja w polarowej bluzie i geterkach a oni zamknięci w swoich metalowych puszkach i okutani po czubki uszu – bezcenne J A jeszcze jak się na swojej drodze spotka podobnego świra, który zapyla przy -13 życie od razu staje się piękniejsze.
I tym optymistycznym akcentem …mam nadzieję, że spotkamy się na śniegu.
 
 
 
 
 
 
 

środa, 15 stycznia 2014

Nieuprzejma egoistka


Koleżanka zapytała mnie niedawno, czy od kiedy zaczęłam biegać, moje życie się zmieniło. A właściwie czy zmieniłam się ja jako osoba, bo bynajmniej nie chodziło o zmianę diety, mniej centymetrów w pasie czy mniej czasu spędzanego przed komputerem (telewizora nie mam od lat 20 i tego się będę trzymać). Zastanowiłam się i muszę przyznać – tak. Zmieniłam się. Mam też wrażenie, że są to zmiany, które tak zwany „ogół” ocenia negatywnie. 
 
 
 
 
 
Pierwsza, największa zmiana to podejście do problemów. Pierwszy przebiegnięty maraton dał mi świadomość, że jeśli czegoś bardzo chcę, to mogę to zrobić. Najważniejsze, to się nie poddać. Ile razy poddajemy się na samym początku, nawet nie podejmując próby osiągnięcia tego, o czym marzymy? Nie podejdziemy do tego fajnego chłopaka, bo na pewno on ma stado pięknych kobiet dookoła siebie i nie mam szans. Albo nie złożymy cv w wymarzonej firmie, bo teraz wiadomo, kryzys, i na pewno nie szukają nikogo do pracy. Nie zaczynamy, bo boimy się porażki. A przecież, gdybyśmy spróbowali, mielibyśmy cień szansy na sukces. Cień szansy to lepiej niż nic, które nam zostaje, jak nie podejmujemy próby. Pamiętam taką anegdotę o generale Wieniawie-Długoszowskim. Jako młody oficer, znany z pociągu do pięknych kobiet, Wieniawa miał zwyczaj podchodzić na ulicy do upatrzonej damy, grzecznie salutować i mówić „jestem porucznik Wieniawa – Długoszowski. Czy uczyniłaby mi pani ten zaszczyt i poszła ze mną do łóżka?”. Zapytany o efekty takiego postępowania Wieniawa wyznał, że w połowie przypadków dostaje po twarzy. Ale w połowie…”Per saldo i tak jestem in plus” podsumował wojskowy, znany zresztą ze swojego powodzenia u płci pięknej. Anegdota anegdotą, ale wiecie już chyba o czym mówię?

No więc pierwsza moja zmiana – próbować. Jasno określać swoje cele, drogę do nich i mieć determinację w ich realizacji. Determinacja to druga zmiana. Jeśli czegoś bardzo chcę, to znajduję sposób żeby to osiągnąć. W nikłym procencie okoliczności zewnętrzne rzeczywiście stoją na przeszkodzie. Bo jeśli naprawdę chcesz, to większość problemów rozwiążesz. Jeśli na pierwszy rzut oka wydaje ci się, że coś jest nie do zrealizowania i z tego rezygnujesz to znaczy, że nie chcesz wystarczająco mocno. Przykład? Wiele z moich koleżanek narzeka, że przytyły po ciąży. Żadna z nich nie robi NIC w kierunku schudnięcia. A ja będę się upierać, że osoba gruba jest gruba na własne życzenie.

Kolejna zmiana – ustalanie priorytetów.  Tak, to mieści się w kategoriach szukania drogi do celu. Mam kontuzję kolana na przykład. Mogę z nią od biedy pobiec ok. 20 km. Ważniejszy jest dla mnie maraton w kwietniu czy półmaraton w listopadzie? Owszem, pobiegnę w listopadzie, ale bynajmniej tym kontuzji nie wyleczę. Więc biec, czy zrezygnować, szykując się na ten późniejszy maraton? Albo – co w moim życiu miało może większe znaczenie – zrezygnować z treningów aikido na czas przygotowywania się do maratonów, bo wiem, że obu rzeczy fizycznie nie uciągnę? Priorytety. Skupienie się na tym, co najważniejsze.

Czytałam niedawno o polskiej himalaistce, która poszła w góry na wyprawę życia, zostawiając w domu malutką córeczkę. Zginęła. Córka powiedziała „dziś moją matkę odsądzano by od czci i wiary”. To prawda. Ale ujęła mnie akceptacja tej córki dla działań matki. Tak, biegacze są egoistami. Himalaiści są egoistami. Sportowcy są egoistami. I każdy, kto ma jakąś pasję. Pasja nie zostawia ci wielkiego wyboru i często skłania do robienia tego, co innym może się wydawać nieludzkie czy nie do przyjęcia.

Ostatnie, chyba najbardziej widoczne – to, co wyżej, czyli safe energy mode. Moje życie kilkanaście miesięcy temu przypominało rozłożony wachlarz. Mnóstwo ludzi, znajomych, dyskusji, wyrażania opinii, naprawiania stosunków, które zawsze się jakoś popsują, szukanie kompromisów. Człowiek się przy tym denerwuje, szaleją w nim emocje – a to kosztuje dużo energii. Powoli więc, zupełnie niezauważalnie dla siebie na początku zaczęłam składać ten wachlarz. Jeśli komuś coś we mnie kiedyś nie pasowało, szukałam rozwiązań. Teraz szybko analizuję – czy ta osoba jest dla mnie ważna? Czy coś wnosi do mojego życia, w jakiś sposób je rozwija, wzbogaca, ubarwia? Jeśli odpowiedź jest negatywna – won z tym. Nie staram się. Przestałam się przejmować tym, co inni o mnie myślą czy mówią. Szkoda energii. Tak samo szkoda energii na uprzejme zachowywanie milczenia, jeśli coś ci nie pasuje i nie gra. I tak, potraciłam kilku znajomych. Czy żałuję? Nie. Czas i energię poświęcaną im poświęcam na trening. Jestem mniej miła i uprzejma? C’est la vie!


środa, 8 stycznia 2014

Biegać zdrowo – czy tak się w ogóle da?


Od niedawna Polska przeżywa prawdziwy boom biegowy. Biegają wszyscy, niezależnie od wieku, płci i kondycji fizycznej. Nawet w moim zapyziałym rodzinnym miasteczku w tegoroczne święta podczas wigilijnej przebieżki spotkałam biegacza, a to już o czymś świadczy. Jednocześnie w ubiegłym roku podczas warszawskiego biegu młody (młodszy w każdym razie ode mnie) mężczyzna zmarł, co wywołało prawdziwą medialną nagonkę i serię opinii lekarzy i innych specjalistów, że to bieganie wcale nie jest takie zdrowe, jak to mówiono jeszcze miesiąc przed wypadkiem.

No to jest zdrowe czy nie?
 
 
Wszystkimi łapkami podpisuję się pod zdaniem, że każdy, kto chce biegać, powinien się przebadać. Tylko że…no właśnie. Raz, przed półmaratonem w Paryżu, chciałam to zrobić. Podczas tamtego biegu wymagano zaświadczenia lekarskiego, a nie tylko, tak jak w większości zawodów, oświadczenia biegacza. Cóż się okazało. Zwykły lekarz mnie nie przebada na okoliczność takiego biegu. Nawet mnie nie skieruje na badania. Odeśle mnie na poszukiwanie lekarza sportowego. Takowego znalazłam. Odmówił, twierdząc, że potrzebuję lekarza sportowego specjalizującego się w bieganiu (!!!). Taki w Małopolsce jest jeden. Oczywiście, za wizytę trzeba było zapłacić grube pieniądze. I wizytę wyznaczono mi…za trzy miesiące. Bieg był za dwa. Lekarz przyznał bez ogródek, że jest zawalony robotą dla klubów sportowych. W efekcie znalazłam znajomego konowała, który postawił pieczątkę w odpowiednim miejscu. Od tamtej pory bazuję na znajomych fizjoterapeuch i trenerach, których wiedza jest, na szczęście, dla mnie wystarczająca (już nie wspominam o tym, że przecież ja sama jakieś tam doświadczenie sportowe posiadam). Ale jeśli ktoś, kto zaczyna przygodę z bieganiem, chciałby ją zacząć zdrowo i jak bozia przykazała, polska służba zdrowia pokazuje mu palec. A biegać ludzie chcą, bo w tivi byle karaluch celebrycki trzaska triatlon, to przecież i oni mogą. Tylko że tivi nie pokazuje trenerów, pracujących nad wspomnianym celebrytą i często wielomiesięcznych przygotowań. A nie da się, po kilku lub nawet kilkunastu latach siedzenia na kanapie przed telewizorem z puszką piwa wstać i przebiec wyścigu. No nie da się, przy całym moim optymizmie, że chcieć to móc. To „móc” raczej wynika z jasno określonego celu, planu, jak do niego dojść i konsekwencji w realizacji planu, a nie działania na „hurrra”.
 
Jeśli więc wiemy, że na służbę zdrowia liczyć nie możemy, to co zrobić, żeby biegać zdrowo i bezpiecznie?
- jeśli zaczynamy przygodę z ruchem, mądrze by było zainwestować w trenera. Chociaż w kilka spotkań. Zwłaszcza jeśli mamy kłopoty z nadwagą, co oznacza kłopoty ze stawami i krążeniem. To i tak jest tańsze niż potem wizyty u lekarza. Trenera wybierzmy mądrze – popytajmy wśród jego podopiecznych, sprawdźmy, jakie ma kursy i kwalifikacje. To nic wstydliwego. Chodzi o nasze zdrowie.
- nie dawajmy się ponieść entuzjazmowi. Chcemy szybko, dużo, mocno, najlepiej natychmiast. W efekcie dorabiamy się kontuzji i zniechęcamy, a szkoda. Zaczynajmy powoli, od marszobiegów, niskiego tempa, krótkich dystansów. Jeden z moich kolegów, też biegających, powiedział, że lepiej stawiać sobie kilka mniejszych celów niż jeden duży. Łatwiej nam je osiągnąć, dzięki czemu mamy motywację.
- nie lekceważmy sygnałów własnego organizmu. Wbrew pozorom to, że coś nas zaczyna boleć, to dobrze.  To sygnał, że coś robimy nie tak – źle ćwiczymy lub czegoś nie robimy. Nie lekceważmy tego, ale nie przestawajmy się ruszać. Zmodyfikujmy trening. Najczęściej podczas biegania boli nas kręgosłup, zwłaszcza część lędźwiowa, kolana, ścięgna achillesa, piszczele. Pomóc nam może trener z doświadczeniem fizjoterapeutycznym lub fizjoterapeuta. Wiecie, że ja swojego pierwszego maratonu nie skończyłam? Wysunął mi się dysk na 25. kilometrze, uniemożliwiając dalszy bieg. Zdesperowana udałam się do swojego kolegi fizjoterapeuty i przez kilka miesięcy wykonywałam co godzina zadane ćwiczenia (zadzierając kieckę, zdejmując szpilki i padając na podłogę w swoim gabinecie), spałam i siedziałam w określony sposób. Efekt? W pięć miesięcy później przebiegłam maraton J Od tamtej pory regularnie ćwiczę mięśnie pleców. Zaczęło boleć kolano? No tak, lekceważyłam rozgrzewki i rozciąganie, odezwało się pasmo piszczelowo-biodrowe. Teraz trzeba skrócić dystanse i rozciągać, rozciągać…
- zainwestujmy w dobre buty. To chyba jedyny wymóg sprzętowy przy bieganiu, co do którego będę się upierać jak osioł. Dobre buty pozwolą ci uniknąć kłopotów ze stawami kolanowymi i biodrowymi, ze ścięgnami…Tak, to wydatek kilkuset złotych, nie ma co się oszukiwać, ale całą resztę możecie olać. I to samo – idźcie do specjalistycznych sklepów biegowych, a nie sieciówek, nawet związanych ze sportem, niekoniecznie też do sklepów firmowych. Profesjonalny sprzedawca zapyta was o rodzaj treningu, podłoże, dystans, wagę, sprawdzi rodzaj ustawienia stopy, czasem każe się przebiec na bieżni. Zapytajcie go, czy też biega, czy sprawdził obuwie, które wam poleca. To samo – nie wstydźcie się. A przy okazji może nawiążecie ciekawą znajomość.
I ostatnia rada – z głową wszystko trzeba robić, z głową! Nie szarżować, nie pomijać objawów, nie biegać za wszelką cenę jak boli, bo akurat macie start na ważnych zawodach. Czasem dla dużych celów trzeba poświęcić małe.
 

czwartek, 2 stycznia 2014

Czas podsumowań, czas planów



No i stary rok zakończony został X Krakowskim Biegiem Sylwestrowym – najsympatyczniejszą znaną mi imprezą biegową, gdzie zamiast bicia rekordów i robienia dobrych czasów liczy się przede wszystkim zabawa – dobre przebranie i fantazja. Tym samym zakończyłam rok, w którym przebiegłam  łącznie 1075 kilometrów. Jak się to rozłoży na 365 dni wcale nie wychodzi tak dużo, bo niecałe 3 km dziennie. To też dziennie niecałe 20 minut! I to powinno być odpowiedzią dla wszystkich tych, co narzekają, że nie mają czasu biegać. Nie wierzę, że nie znajdzie się codziennie ten kwadrans – cały problem z bieganiem tkwi więc w głowie!!! Ot, żeby zmusić się do wyjścia, zamiast ćwiczyć kciuk na pilocie. 

Fot. Jan Graczyński


A ja robię biegowe plany na 2014…Na pewno wśród nich jest maraton w Dębnie na początku kwietnia, ostatni, którego brakuje mi do zrobienia Korony Maratonów Polskich, no i 66 km we wrześniu w Krynicy. Szczególnie to drugie będzie wymagało ode mnie dużo pracy, bo muszę po pierwsze zwiększyć tygodniowy kilometraż i przestać się nareszcie opierdalać, a po drugie – trzeba zacząć biegać po górach. Logistycznie uciążliwe :-( Z inych planów już wiem, że w maju pobiegnę Cracovia Maraton, dwa tygodnie wcześniej półmaraton w Puszczy Niepołomickiej, a na drugą połowę roku zostawiam sobie krakowskie Trzy Kopce i – oczywiście – Bieg Sylwestrowy. Co będzie pomiędzy tymi datami nie mam bladego pojęcia, bo chcę zmieścić jeszcze zagraniczne seminaria i obozy aikido. Ciut dużo mi tych treningów biegowych i nie tylko wychodzi, bo przecież jeszcze trzeba się rozciągać, ćwiczyć wydolność (najlepszy dla mnie do tego jest spinning) i wzmacniać plecy (mój dysk ma tendencje do wysuwania się). Oczywiście, że wszystko się da, będzie to tylko wymagało dyscypliny, a to zawsze sprawiało mi kłopot. Na razie kombinuję z tabelkami w excelu, wpisując kiedy, co i gdzie. No i tych wszystkich aktywności pojawia mi się strasznie dużo, bo ok. 15 godzin tygodniowo. Jak sobie pomyślę, że w podstawówce na wu-efie to głównie zwalniałam się z ćwiczeń…
 
Ale, z drugiej strony, bardzo mnie to cieszy, że mam jeszcze energię i że mi się chce. W tym roku kończę 40 lat i wcale ale to wcale nie czuję się jak zramolała staruszka, chociaż wielu znajomych w moim wieku zaczyna się zachowywać tak, jakby przy 40-tce to człowiekowi nagle wyrastał balkonik. Nigdy nie zapomnę swojej koleżanki z liceum, która zadzwoniła do mnie w przeddzień mojego pierwszego maratonu i zaczęła narzekać, że my, w naszym wieku, to musimy już dbać o siebie, regularnie się badać, oszczędzać zdrowie…Ona np. postanowiła codziennie chodzić na 10-minutowy spacer,  tak nie za szybko, bo to jednak kości już nie te, a złamania w naszym wieku… Słuchałam tego, kompletnie osłupiała, kilka minut i wcale nie byłam pewna, czy mi się to nie śni. W końcu jej przerwałam „Ale o czym ty w ogóle mówisz? Ja jutro biegnę maraton!”. Nie odezwała się nigdy więcej.  A szkoda. Bo może bym ją przekonała, że człowiek ma tyle lat na ile się czuje? I że jeśli naprawdę chcesz biegać, to wiek nie ma znaczenia? Wystarczy tylko odpowiedni trening…
A może bym jej powiedziała, że kobiety w naszym wieku mają akurat szczyt możliwości jeżeli chodzi o wydolność organizmu? Zresztą – czy marzenia i cele mają być zależne od wieku? Zdecydowanie nie. 


Moje 40. Urodziny przypadają w weekend. I niech mnie dunder świśnie, jeżeli sobie nie pyknę jakiś zawodów tego dnia.